سلامت کودکان: بیماری قلبی به طور عمده افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ در کودکان نیز این عارضه شایع بوده و مشکلاتی در قلب و رگ‌های خونی آنها را به وجود می آورد.
قلب جنین حدود هشت هفتگی تقریبا تشکیل می شود و بیماری های قلبی هم با تشکیل قلب ایجاد شده که این بیماری ها می تواند وابسته به مسایل ژنتیکی یا محیطی باشد غربالگری بهترین راهکار تشخیص زودهنگام این بیماری ها است.
بیماری قلبی در کودکان چه علائمی دارد؟
اکثر این بیماری ها خفیف بوده و خود به خود بهبود پیدا می یابند. اما برخی از این بیماری ها شدیدتر بوده و اگر به موقع تشخیص داده نشوند، می توانند حیات آینده کودک را به خطر بیندازد. در همین زمینه گفت و گویی با دکتر علیرضا احمدی، فوق تخصص قلب کودکان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان داشتیم که در ادامه می خوانید.
درباره بیماری قلبی کودکان توضیح دهید؟
بیماری های قلبی در کودکان از بیماری های نسبتا شایعی است که می توان این بیماری ها را به دو دسته کلی تقسیم کرد. بیماری هایی که از ابتدای تولد و از دوران جنینی وجود داشته وعلامت دارشده که به آن ناهنجاری های مادرزادی گفته می شود. بیماری اکتسابی از ابتدای تولد و شیرخوارگی نوزاد اتفاق می افتد. نوزاد سالم به دلیل بیماری ویروسی و زمینه ای قلب دچارعارضه می شود. دربیماری های قلبی مادرزادی از هر هزار نوزاد هشت مورد مبتلا به بیماری قلبی هستند که این آمار در هر یک میلیون کودک حدود هشت هزار مورد می شود.
اکوی قلب برای تشخیص بیماری کودکان چه زمانی انجام می شود؟
قلب جنین حدود هشت هفتگی تقریبا تشکیل می شود و بیماری های قلبی هم از همان زمان ایجاد شده ومی تواند وابسته به مسایل ژنتیکی یا محیطی باشد و متخصص زنان با انجام غربالگری ها می توانند بیماری های قلبی نوزادان را تشخیص دهند. بیماری های قلبی مادرزادی موردی بوده که جنبه ژنتیک به صورت مولتی فاکتوریال است و در صورت سابقه دار بودن حایز اهمیت بوده ولی نداشتن سابقه رد کننده بیماری قلبی در بین نوزادن نیست. در دوران جنینی از حدود سه تا پنج ماهگی سونوگرافی هایی انجام می شود و در صورت مشکوک بودن از نظرمسایل قلبی امکان وجود ناهنجاریهای دیگری هم است که با ارجاع بیمار به متخصصان اکوی قلب جنینی برای تشخیص بیماری انجام می شود.
علایم بیماری قلبی در کودکان چیست؟
معمولا بیماری قلبی در کودکان بی سر وصدا بوده و به خصوص موارد خفیف علامت کمتری داشته و یا بی علامت است و والدین نمی توانند بیماری قلبی کودک را تشخیص دهند. والدین در صورت مشاهده برخی از علایم غیر اختصاصی شیرخوار باید به وجود بیماری شک کرده و به پزشپک مراجعه کنند. یکی از علایم نارسایی قلب است که با تندی تنفس و ضربان قلب و تعریق همراه است. به خصوص در هنگام شیر خوردن نوزاد این تعریق ها وجود داشته و نوزاد حالت عادی نداشته و دچارتنفس تند و ضربان قلب بیشتر از حد معمول شده و این سه علامت نارسایی قلبی در کودکان است.
کبودی کودک هم وابسته به نارسایی قلبی است؟
علایم دیگر به شکل کبودی است و این علامت کمتر شایع بوده در زبان و لب ها و ناخن ها پدیدار می شود. کبودی هایی در دوره نوزادی به طور طبیعی در ناخن ها وجود دارد باید این موارد بررسی شده تا تشخیص بیماری سریع تر انجام شود. این کبودی ماندگار بوده و با گریه کودک تشدید پیدا می کند. گاهی اوقات مواردی از کبودی ها هم به طور طبیعی اتفاق افتاده و جای نگرانی نیست. اما کولیک شیر خواری از دو هفتگی و سه هفتگی شروع شده و تا سه ماهگی نوزاد شیرخوار ادامه داشته و حالت قرمزی صورت پیدا می کند. والدینی که سابقه تعریق دارند کودکان آنها هم این تعریق را خواهند داشت، تعریق همراه با خستگی در فعالیت بوده و نیازمند بررسی است. همچنین اضافه وزن، سرما خوردگی های مکرر، کبودی درد قفسه سینه و تپش قلب به بیماری قلبی کودکان مربوط می شود.
تپش قلب در دوره شیرخواری با چه مواردی همراه است؟
تپش قلب نیز یکی از علایم بیماری های قلبی است و به طور طبیعی تپش قلب در دوره کودکی و شیر خواری نسبت به سنین بالاتر بیشتر است. معمولا بچه هایی که اشکال و بیماری قلبی دارند علاوه برتپش قلب صدای اضافی قلب هم داشته که پزشک معالج می تواند به این اختلال در هنگام معاینه توجه کرده و آن را تشخیص دهد. علایم همراه تپش قلب حایز اهمیت بوده و در صورت شک به بروز این عارضه والدین می توانند پیگیر این اختلال فرزندشان باشند.
وجود بیماری های دیگر در بدن چه تاثیری در کارکرد قلب کودک دارد؟
قلب مجزا از بقیه سیستم های بدن نیست، بیماری های اکتسابی به علت ویروس می تواند در روند قلب سالم اکودک شکال ایجاد کند و بیماری های زمینه ای و عفونتی واکنش عفونت به بیماری شایع کاوازاکی است که با تب و قصورات در دانه های پوستی و قرمزی چشم همراه بوده و و درجه تب بیشتر از پنج می تواند روی قلب کودک اثر گذار باشد و رگ های کورنر قلب را درگیر کند. همچنین تورم پرده قلب هم به علت ویروس، باکتری ها وعفونت ها اتفاق افتاده و گلو درد نیز می تواند موجب ایجاد عارضه و تب روماتیسمی شده و درگیری دریچه های قلب را نیز به همراه دارد. ناهنجاری های دیگر در مورد بیماری های گوارشی، ریوی و متابولیک است که درگیری قلب کودک را هم به همراه دارد. برای مثال در کودکی که دچار بیماری کلیوی با افزایش فشار خون است این افزایش فشار خون می تواند موجب افزایش ضخامت عضله قلب و اشکال در کارکرد قلب شود.
راهکارهای درمان بیماری های قلبی کودکان چه مواردی هستند؟
خوشبختانه با گذشت زمان پیشرفت های شگرفی در زمینه مسایل درمانی در بیماری قلبی کودکان شده که بسیاری از این بیماری ها با مسایل رشد کودک برطرف شده و یک سری هم با مداخلات دارویی و آنژیوگرافی رفع می شوند. نقص، سوراخ دیواره بطنی و دهلیزی و مجرای شریانی را میتوان به وسیله فنر و چتر و یا از راه آنژیوگرافی درمان کرد. تنگی های دریچه ای را هم میتوان با بالن درمان کرد و مواردی هم نیاز به جراحی قلب داشته که ازدوره نوزادی صورت گرفته و حتی در کشورهای پیشرفته از دوره جنینی هم انجام می شود. خوشبختانه امید به زندگی بچه هایی که دارای بیماری قلبی اند رو به روز در حال افزایش بوده و قابل درمان هستند. تشخیص به موقع بیماری قابل اهمیت است. سوراخ دهلیزی یا بطنی اثراتی را روی بافت ریه و عروق دارد که در صورت تشخیص نابهنگام بعد از چهارتا شش ماه دیگر قابل درمان نیستند. همچنین اندازه گیری اکسیژن خون در دور ه نوزادی از سوی متخصصین کودک نیز توصیه می شود.
منبع: ایمنا