سلامت کودکان: شیرمادر به عنوان منبع مهم تغذیه برای نوزادان در ۶ ماه اول محسوب می‌شود. پس از این سن، شما باید غذای جامد همراه با شیر مادر یا شیرخشک را شروع کنید. به این ترتیب شما می‌توانید تنوع کمی به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید و اجازه دهید کودک عزیزتان طعم و بافت های مختلف را امتحان کند.
در این زمان شما کم‌کم به این فکر می‌کنید که چه مواد غذایی را می‌توان به کودک پیشنهاد داد. مطمئنا اول از همه به سبزیجات و میوه‌ها فکر می‌کنیم. یکی از گزینه‌های انتخابی از موادمغذی سالم، پرتقال است. اما سوال اینجاست، آیا پرتقال برای نوزادان مناسب است؟ برای پی بردن به نکات در مورد پرتقال برای نوزادان خواندن این پست را در کودکت پیشنهاد می‌کنیم.
نوزاد از چه زمانی می تواند پرتقال بخورد؟
پرتقال برای نوزادان
زمانی که کودک به ۱۲ ماهگی نزدیک می‌شود، کم‌کم می‌توان پرتقال و دیگر مرکبات را به او داد. ماهیت اسیدی میوه سبب می‌شود که گاهی معده حساس کودک آن را تحمل نکند. همچنین ممکن است سبب حساسیت پوستی در کودکان زیر۱۲ماه شود. سطوح اسیدی بالا می تواند باعث بروز خارش و بثورات اطراف دهان و لب‌ها شود. علائم ریفلاکس معده ممکن است افزایش یابد. اگرچه این علائم برای همه کودکان بوجود نمی‌آید. تعداد زیادی از کودکان بعد از خوردن پرتقال هیچ علائمی نشان نمی‌دهند. اگر می‌خواهید برای بار اول به کودک خود پرتقال بدهید ابتدا با مقادیر کم امتحان کنید و بعد از آن مراقب ظهورعلائم احتمالی از قبیل استفراغ، خس خس، تورم، مشکلات تنفسی، آبریزش چشم‌ها، اسهال یا حالت تهوع باشید.
این علائم ممکن است دو ساعت پس از خوردن میوه نشان داده شود. اگر هرکدام از علائم را دیدید، خیلی زود به پزشک مراجعه کنید. توصیه می‌شود قبل از ارائه هر گونه مواد غذایی جدید به کودک، با متخصص اطفال مشورت کنید.
طبق مطالعاتی که از سال ۲۰۰۸ انجام شده است، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که اگر کودک سابقه حساسیت به موادغذایی مختلف را ندارد و یا هیچگونه علائمی از حساسیت را نشان نمی‌دهند، لازم نیست که مصرف غذاهای آلرژی‌زا را به تأخیر بیاندازید. اما اگر کودک شما قبلا علائم حساسیت به دیگر غذاهای اسیدی را نشان داده باشد، بهتر است تا بعد از یک سالگی کودک صبر کنید بعد به او پرتقال بدهید.
حساسیت به اسید سیتریک
معمولا نوزادان بعد از ۱۲ ماهگی به اسید سیتریک حساسیت ندارند. اسید اسکوربیت همان ویتامین سی است و شما به ندرت کسی را با آلرژی یا حساسیت شدید به این ویتامین پیدا خواهید کرد.
بیشتر بخوانید: دادن انگور به کودک ؛ مزایا و نکات مهم در مورد دادن انگور به کودک
فواید مصرف پرتقال برای نوزادان
پرتقال در ابتدای لیست تازه‌ترین و سالم‌ترین میان‌وعده‌ها قرارمی‌گیرد. این میوه فقط منبع غنی از ویتامین سی نیست بلکه بسیاری از ویتامین‌ها و مواد مغذی دیگر را نیز شامل می‌شود. یک پرتقال حدود ٪۱۲ از فیبر مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند.
۱- پرتقال منبع غنی از مواد معدنی و ویتامین‌ها است که فواید بسیار زیادی برای کودکان دارد.
۲- سؤهاضمه در نوزادان بسیار رایج است. پرتقال می تواند به بهبود سیستم گوارش نوزاد شما کمک کند.
۳- کمبود فیبردر موادغذایی ممکن است باعث ایجاد یبوست در کودک شما شود. تغذیه با میوه‌های داری پالپ مانند پرتقال می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا به یبوست کمک کند زیرا دارای فیبر زیادی است. آب پرتقال تازه که با مقداری آب رقیق شده باشد نیز به بهبود اسهال کمک می‌کند.
۴- در صورت فقدان کلسیم و فسفر در نوزادان احتمال بوجود آمدن بیماری راشیتیسم یا نرمی استخوان وجود دارد. شما می‌توانید با تغذیه کودک خود با پرتقال از بوجود آمدن این بیماری جلوگیری کنید.
۵- پرتقال در درمان سرماخوردگی و سرفه بسیار مؤثر است. همچنین کودک شما را در مقابل عفونت‌های ثانویه (عفونتی جدید که به عفونت موجود اضافه می‌شود) محافظت می‌کند. این میوه در ایجاد ایمنی و بهبود بسیاری از بیماری‌های دیگر کمک می‌کند.
روش های مختلف سرو پرتقال برای نوزادان
پرتقال برای نوزادان
این میوه را به صورت تکههای کوچک به کودک ارائه دهید به جای اینکه پرتقال را پوره کنید. پوست نارنجی پرتقال و دانه‌های میوه را جدا کنید. همچنین غشای گوشت میوه را نیز جدا کنید سپس به کودک بدهید. زمانی که انواع مرکبات را به کودک خود می‌دهید حتما مراقب او باشید چون احتمال خطر خفگی وجود دارد. پرتقال را به تکههای خیلی کوچک تقسیم کنید تا بلع توسط کودک راحت‌تر انجام شود.
در ابتدا حتما پرتقال شیرین به کودک بدهید تا مزه میوه را دوست داشته باشد. قبل از دادن میوه به کودک همه قسمت‌های پرتقال را بررسی کنید و اگر قسمتی از پرتقال نرم بود از دادن پرتقال به کودک اجتناب کنید.
از دادن آب پرتقال کارخانه‌ایی (حتی آنهایی که داری پالپ هستند) اجتناب کنید زیرا حاوی شکر و مواد نگه‌دارنده هستند. همچنین فرآیند بسته‌بندی مقدار موادمغذی پرتقال را کاهش می‌دهد. بنابراین سعی کنید آب پرتقال را به صورت تازه در خانه تهیه کنید و به کودک بدهید. تلاش کنید به محض آماده شدن آب پرتقال آن را به کودک بدهید تا از اکسید شدن آب پرتقال جلوگیری شود. آب پرتقال را در لیوان مورد علاقه کودک بریزید تا خوردن آن برای کودک جذاب باشد.
مواد خوراکی مختلف که همراه با پرتقال خوب می‌شود عبارتند از: زغال‌اخته، آواکادو، سیب‌زمینی سرخ‌کرده، هلو، سیب‌زمینی شیرین، ماست و مرغ. در اینجا چند دستورغذایی با پرتقال برای کودک شما آموزش داده می‌شود.
چند دستورغذایی ساده با پرتقال برای کودک
۱. ماست پرتقال یخ زده
پرتقال برای نوزادان
زمان آماده‌سازی : ۱۰ دقیقه
مواد لازم :
– یک عدد پرتقال (بدون هسته و غشای گوشت)
– یک لیوان ماست
طرز تهیه:
۱- ابتدا پرتقال را پوره کنید، سپس با ماست مخلوط کنید.
۲- به ظرف مورد نظرتان منتقل کنید و تا زمانی که یخ بزند در فریزر بگذارید.
بیشتر بخوانید: دادن هویج به کودک ؛ از چه زمانی و چگونه هویج را به رژیم غذایی کودک اضافه کنیم؟
۲. آب پرتقال و هویج
مدت زمان آماده‌سازی: ۱۵ دقیقه
مواد لازم:
– ۳۰۰ گرم هویج (پوست کنده و خردشده)
– ۱/۴ لیوان آب پرتقال
– ۱ لیوان آب
طرزتهیه:
۱- آب، آب پرتقال و هویج را در یک قابلمه کوچک قرار دهید.
۲- تا زمانی که هویج نرم شود به آن حرارت دهید.
۳- در صورت نیاز آن را در مخلوط کن بریزید و یک قاشق دارچین اضافه کنید.(اختیاری)
۳. بستنی میوه‌ای پرتقالی
مدت زمان آماده‌سازی: ۹۰ دقیقه
مواد لازم:
– ۱ پرتقال (پوست گرفته‌شده، بدون هسته، خردشده)
– ا لیوان آب سیب
طرزتهیه:
۱- پرتقال را در مخلوط کن بریزید و آب سیب را به آن اضافه کرده سپس مخلوط کنید.
۲- پوره بوجود آمده را به مدت یک ساعت در فریزر قرار دهید.
۳- آن را از فریزر خارج کنید و دوباره در مخلوط کن بریزید. بعد از مخلوط کردن دوباره در ظرف مورد نظر قرار دهید و در فریزر قرار دهید تا زمانی که فرم بگیرد.
۴. مخلوط موز و پرتقال
موز و پرتقال برای نوزادان
زمان آماده سازی: ۲۰ دقیقه
مواد لازم:
– ۱موز (خرد شده)
– ۴ قاشق غذاخوری آب پرتقال
– ۲ قاشق چایی خوری آب سیب ( بدون شکر)
– ۱ قاشق غذاخوری روغن زیتون
طرزتهیه:
۱- روغن زیتون را در قابلمه بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید.
۲- تکههای موز را در قابلمه بریزد و تفت دهید، سپس آب پرتقال و آب سیب را به مواد اضافه کنید ومدت زمانی بر روی حرارت مواد را تفت دهید.
۵. ژولیوس پرتقال
دادن پرتقال به نوزاد
مدت زمان آماده‌سازی: ۵ دقیقه
مواد لازم:
– ۱/۴ لیوان آب پرتقال
– ۱/۴ لیوان آب سیب ( بدون شکر)
– ۱/۲ لیوان شیرمادر یا شیرخشک
– ۱ قاشق چایی خوری وانیل
– مقدار کمی دارچین
طرزتهیه:
همه مواد را با هم مخلوط کنید تا یک محلول یکدست بوجود آید.
۶. دال عدس با پرتقال
مدت زمان آماده‌سازی: ۲۰ دقیقه
مواد لازم:
– ۱/۲ لیوان عدس
– ۱/۴ لیوان آب پرتقال
– ۱ ۱/۴ لیوان آب
– دارچین
طرزتهیه :
۱- عدس و آب را در قابلمه بریزید. در قابلمه را بگذارید و به مدت ۲۰دقیقه بپزید.
۲- آب پرتقال و دارچین را باهم مخلوط کنید. حرارت را خاموش کنید.
۳- تمام مواد را در مخلوط کن بریزید و با هم مخلوط کنید تا تبدیل به یک سوپ یکدست شود.
۷. ماست و نارنگی (پرتقال ماندارین)
مدت زمان آماده‌سازی: ۵ دقیقه
مواد لازم:
– ۱ لیوان ماست
– ۱/۲ لیوان تکه های نارنگی
– ۱ قاشق غذاخوری عسل (اختیاری)
طرزتهیه:
۱- به یک لیوان ماست تکههای نارنگی را اضافه کنید. درصورت نیاز یک قاشق عسل را به مخلوط اضافه کنید.
نکته: پرتقال ماندارین با نام تجاری نارنگی شناخته می‌شود.
۸. سالاد میوه در پوست پرتقال
پرتقال برای نوزادان
مدت زمان آماده‌سازی: ۱۰ دقیقه
مواد لازم:
– یک عدد پرتقال (بدون هسته)
– یک عدد سیب (به تکههای کوچک خرد شود)
– یک عدد موز (خرد شده)
طرز تهیه :
۱- پرتقال را از عرض به دو قسمت تقسیم کنید.
۲- گوشت پرتقال را از پوسته جدا کنید بدون اینکه به پوست پرتقال آسیب بزنید.
۳- گوشت پرتقال را به قطعات کوچک تقسیم کنید و با تکههای موز و سیب مخلوط کنید.
۴- تکههای میوه را در پوست پرتقال بریزید و سرو کنید.
۹. پوره هویج و پرتقال
پوره پرتقال و هویج
مدت زمان آماده‌سازی: ۱۰ دقیقه
مواد لازم :
– یک قاشق غذاخوری آب پرتقال
– نصف لیوان هویج (پوست‌کنده و خردشده)
– دارچین
طرزتهیه:
هویج را تا زمانی که نرم شود بپزید، سپس آب پرتقال و دارچین را به هویج اضافه کنید و خوب با هم مخلوط کنید.
۱. کودکان از چه زمانی می توانند آب پرتقال بنوشند؟
به طور معمول بعد از ۶ ماهگی که کودک توانایی خوردن جامدات را پیدا می‌کند، می‌توانید به کودک آب پرتقال و انواع آب‌میوه‌ها را بدهید، البته تا زمانی که مطمئن هستید کودک به میوه‌های اسیدی آلرژی ندارد. بهتر است در ابتدا آب‌میوه‌ها را رقیق کنید. به نسبت ۱ به ۱۰، یک واحد آب‌میوه با ده واحد آب ترکیب شود. بیشتر از ۱۲۰ میلی‌لیتر آب‌میوه در طول روز به کودک خود ندهید. سعی کنید آب‌میوه و سبزیجات را در لیوان به کودک خود بدهید نه در شیشه شیر، و قبل از خواب به کودک آب‌میوه ندهید.
بهتر است از آب‌میوه طبیعی استفاده کنید زیرا آب‌میوه صنعتی داری شکر است و ممکن است به مینای دندان شیری کودکتان صدمه بزند. همچنین در آب‌میوه‌های صنعتی میزان زیادی از مواد مغذی از بین می‌رود.
نویسنده: سحر بهرامی
منبع: مجله تربیت کودک و فرزندپروری