تندرستی کودکان: کارشناس دفتر مشاوره سازمان بهزیستی چهارمحال و بختیاری گفت: متاسفانه در حال حاضر مشکلاتی مانند تغییر سبک زندگی و شیوع بیماری کرونا منجر به کاهش بازی‌های با تحرک فیزیکی بالا در کودکان شده و همچنین این مسئله تنش در کودکان را افزایش می‌دهد.
مهرداد رضاپور در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص بازی‌های مناسب برای کنترل خشم در کودکان و تاثیر قصه‌گویی بر آن‌ها، اظهار کرد: بازی در سنین مختلف برای کودکان نوعی راهکار جهت تخلیه انرژی و هیجان در آن‌ها به شمار می‌رود.
کارشناس دفتر مشاوره سازمان بهزیستی چهارمحال و بختیاری افزود: بازی‌های مفید برای کودکان از سنین پنج تا ۱۰ سالگی، عموما بازی‌های با جنب‌وجوش و تحرک فیزیکی بالا است، این نوع بازی‌ها تخلیه هیجان، انرژی‌های منفی و کاهش تنش در کودک را به‌همراه دارد.
وی ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر مشکلاتی مانند تغییر سبک زندگی و شیوع بیماری کرونا منجر به کاهش بازی‌های با تحرک فیزیکی بالا در کودکان شده و همچنین این مسئله تنش در کودکان را افزایش داده است.
رضاپور عنوان کرد: گروهی از کودکان نسبت به سایر همسالانشان پرخاشگری بیشتری دارند و می‌توان گفت این کودکان تا حدودی تندخو و عصبی مزاج هستند، به‌همین دلیل بازی‌های مناسب این کودکان نیز حدودی متفاوت است.
این روانشناس حوزه کودک و نوجوان اضافه کرد: بازی‌های مناسب برای کودکان پرخاشگر باید به‌گونه‌ای باشد که در آن‌ها آموزش و تمرین لازم برای مدیریت رفتار و هیجان در آن بازی در نظر گرفته شده و در اختیار کودک گذاشته شود، به‌طور مثال بازی‌هایی که به‌صورت جمعی انجام شود که کودک در آن نظم یا حق تقدم و تاخر را رعایت کند و یا بازی‌هایی که کودک در برخی مواقع مجبور شود از دادن برخی پاسخ‌های کلامی یا رفتاری اجتناب کند.
وی یادآور شد: آموزش دادن به کودکان جهت شرکت در بازی‌های گروهی برای کنترل رفتار و خشم آن‌ها بسیار مهم و موثر است، زیرا در برخی از این فعالیت‌های گروهی کودک درحین بازی گاهی مجبور است برخلاف نظر خود حرف دیگران را نیز بپذیرد.
رضاپور افزود: گاهی نیز کودک مجبور است برای ماندن در بازی و جمع دوستان خود انعطاف بیشتری داشته باشد و با اعضای گروه همراهی کند، در برخی موارد مطیع نظر گروه باشد، بنابراین کودک یاد می‌گیرد که اگر خواسته‌ها و خشم خود را مدیریت کند و پرخاشگری کلامی و رفتاری نداشته باشد، شانس بیشتری برای بازی با گروه همسالان خود دارد که این موضوع نوعی تشویق برای کودک محسوب می‌شود.
کارشناس دفتر مشاوره سازمان بهزیستی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: خانواده نیز می‌تواند با در نظر گرفتن امتیازات و پاداش‌هایی برای موفقیت‌های کودک در بازی‌های گروهی به تشویق کودک برای حضور در گروه دوستان خود و در نتیجه آن کنترل خشم او کمک کند.
وی بیان کرد: هر اندازه کودکان به سمت بازی‌های انفرادی سوق داده شوند، امکان کنترل خشم در آن‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند، زیرا کودک بازخورد و نتیجه اعمال خود را از محیط دریافت نمی‌کند و در نتیجه متوجه نمی‌شود که داشتن رفتار تند، کلام نامناسب و پرخاشگری باعث طرد شدن او توسط اطرافیان خواهد شد، بنابراین احتمال تقویت پرخاشگری در کودک بالا می‌رود.
رضاپور با تاکید بر اینکه کودکان به موضوعاتی که برای اطرافیان جذاب است مانند مواردی که منجر به طرد شدن آن‌ها از محیط می‌شود، اهمیت زیادی می‌دهند، ادامه داد: در برخی موارد خانواده‌ها به صورت عمدی و برای سرگرمی کودک او را عصبانی می‌کنند و در برابر این عصبانیت واکنش مثبت و رضایت‌بخش دارند که این موضوع باعث می‌شود کودک احساس کند عصبی شدن، تندخویی و کم‌حوصله بودن، رفتار جذابی است و باعث خشنودی والدین می‌شود، بنابراین این‌گونه رفتارها در کودک ماندگار می‌شود.
این روانشناس حوزه کودک و نوجوان عنوان کرد: از توصیه‌های مناسب در این زمینه می‌توان به چهار مورد اشاره کرد، خانواده‌ها از عصبانی کردن کودک و داشتن واکنش مثبت در برابر این عصبانیت پرهیز کنند، آموزش‌های لازم برای شرکت کودکان در بازی‌های گروهی را دراختیار آن‌ها قرار دهند، زیرا این‌گونه فعالیت‌ها کودک را تشویق می‌کند برای باقی ماندن در گروه رفتار و خشم خود را مدیریت کند.
وی اضافه کرد: همچنین داشتن فعالیت‌های پرتحرک و پرهیجان مانند ورزش‌های رزمی یا فعالیت‌هایی مثل فوتبال و موارد دیگر برای کودکان بسیار مهم است، زیرا این اقدامات می‌تواند هیجان و تنش نهفته در کودک را تخلیه کند و باعث شود او رفتار آرام‌تری داشته باشد و خشم کودک را کاهش دهد.
رضاپور یادآور شد: همچنین لازم است به کودک آموزش دهیم که رفتار خشن و تند باعث می‌شود برخی از امتیازات و تشویق‌هایی که از سمت خانواده دریافت می‌کند را از دست بدهد، اما رفتار آرام و صبورانه توجه بیش‌تر اطرافیان را به‌همراه دارد، بنابراین کودک سعی کند رفتار خود را مدیریت کند.
این روانشناس حوزه کودک و نوجوان تصریح کرد: قصه‌گویی در سنین پایین از حدود سه سالگی تا هشت سالگی می‌تواند در شکل‌گیری شخصیت کودک تاثیر بسیار مهمی داشته باشد، زمانی که کودک در قصه نتیجه عمل قهرمان قصه را مشاهده می‌کند در ذهن خود این شخصیت را شبیه‌سازی کرده و خود را در جایگاه قهرمان قصه تصور می‌کند.
وی بیان کرد: بنابراین یکی دیگر از راهکارهای مدیریت رفتار کودکان قصه‌گویی است، همچنین می‌توان در برخی موارد اسم قهرمان قصه و اسم کودک را مشابه انتخاب کرد و قهرمان قصه به گونه‌ای پیش برود که با مدیریت رفتار، کنترل خشم و عصبانیت خود موفقیت‌های زیادی کسب می‌کند، در این صورت زمانی که کودک با مشکل مواجه می‌شود به جای خشونت از رفتارهایی مانند فکر کردن و شیوه‌های حل مسئله استفاده می‌کند.
منبع: ایسنا